بورس و بازارهای مالی
شاخص های بازارها چگونه عمل می‌کنند؟
دی
دسترسی سریع
بررسی شاخص‌های بازارها
شاخص‌های بازارها اولین گزینه‌هایی می‌باشند که افراد به محض ورود به بازار سرمایه و شروع معامله به آنها توجه می‌کنند. فرد سهامدار ممکن است با روی سبز شاخص‌ها مواجه شود و به آینده سرمایه‌گذاری امیدوار شود و یا برعکس با سرخی تابلو شاخص‌ها روبرو شود و از سرمایه‌گذاری پشیمان شود. در کل در بازار بورس هفت شاخص وجود دارد که سهامدار باید به آنها توجه کند. در این مقاله در مورد شاخص‌ها بحث خواهیم کرد آنها را معرفی می‌کنیم و برای هر کدام توضیحاتی ارائه خواهیم کرد.
انواع شاخص‌های بازارها
شاخص‌های بازارها در انواع مختلف وجود دارند و هر کدام نشان دهنده خصوصیتی در بازار بورس می‌باشند.
شاخص‌های تعیین کننده بازارها عبارتند از:
۱– شاخص کل
۲– شاخص کل هم‌وزن
۳– شاخص قیمت
۴– شاخص قیمت هم‌وزن
۵– شاخص آزاد شناور
۶– شاخص بازار اول
۷– شاخص بازار دوم.
این شاخص‌ها در بازار بورس تهران نقش بسزایی دارند و باید با آنها آشنایی کامل داشته باشید. در ادامه در مورد هر کدام از آنها به صورت جداگانه توضیح می‌دهیم.
معرفی شاخص‌های بازارها
شاخص کل:
این شاخص از اولین شاخص‌ها می‌باشد و میانگین تغییرات بازده کل را نشان می‌دهد. بازدهی نقدی و بازدهی سرمایه‌ای هر دو زیر مجموعه بازدهی کل هستند. این شاخص نشان می‌دهد که تغییرات قیمت سهام و همچنین سود نقدی به صورت میانگین در بازار بورس تهران مثبت بوده است یا منفی. این شاخص بر طبق سال پایه برآورد می‌شود. آنچه قابل توجه می‌باشد تعداد سهامی است که توسط شرکت‌ها منتشر می‌شوند و این سهام معیار وزن دهی برای شاخص کل می‌باشند. هر چه سهام شرکت بیشتر باشد سهم بیشتری در بازار و همچنین تاثیر بیشتری بر شاخص کل دارد.
شاخص کل هم‌وزن:
دومین گزینه از شاخص بازارها شاخص کل هم‌وزن است. این شاخص جهت کامل کردن و رفع ایرادات شاخص کل به وجود آمده است. در این شاخص ارزش همه سهام ها در یک حد در نظر گرفته می‌شود. به همین خاطر بعضی مواقع که شاخص کل منفی است این شاخص مثبت می‌باشد.
شاخص قیمت:
این شاخص میانگین تغییرات ایجاد شده در قیمت سهام شرکت های بورسی در تهران را نمایش می‌دهد. اگر در محاسبه شاخص کل سود ناشی از سرمایه‌گذاری در نظر گرفته نشود، شاخص قیمت به دست می‌آید. در واقع محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل است بدون سود سهام. میزان سهام شرکت ها معیار محاسبه شاخص قیمت می‌باشد، پس شرکت‌های بزرگ تأثیر بیشتری بر این شاخص دارند.
شاخص قیمت هم‌وزن:
در این نمونه از شاخص‌های بازارها وزن تمام سهام‌ها در یک حد در نظر گرفته می‌شود. در واقع در این شاخص همه شرکت‌ها به یک اندازه در میزان شاخص تأثیرگذار خواهند بود.
شاخص آزاد شناور:
این شاخص میزان سهامی را بیان می‌کند که از سهامی شرکت‌های بورسی قابل خرید و فروش هستند. میزان سهمی را که به صورت خرده خرید و فروش می‌شوند و در اختیار سهامداران عمده نیستند شاخص آزاد شناور می‌گویند. هر چه تعداد سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد آن شرکت برای سرمایه‌داران حقیقی جذاب‌تر خواهد بود. این شاخص میزان شناوری سهام در بورس را نمایش می‌دهد.
شاخص بازار اول:
این شاخص که از مهمترین شاخص‌های بازارها می‌باشد شرایط خاص خود را دارد. برای ورود به بازار اول باید شرکت‌ها حداقل ۲۰ درصد از سهامشان شناور باشد و سرمایه‌ای بالاتر از هزار میلیارد ریال در اختیار داشته باشند. شرکت باید در کمترین حالت ۳ سال فعالیت کرده باشد و زیان انباشته هم در کارنامه خود نداشته باشد. برای ورود به بازار اول باید سودآوری سه دوره مالی پشت سر هم آن هم در آخرین دوره‌های درخواست شرکت تایید شود. این شاخص سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های عضو بازار اول را نشان می‌دهد.
شاخص بازار دوم :
این شاخص سطح عمومی قیمت شرکت‌های عضو در بازار دوم را نشان می‌دهد. این بازار به شرکت‌هایی که با شرایط بازار اول فاصله دارند اجازه ورود می‌دهد.
علت اهمیت شاخص‌ها
شاخص‌های بازارها در واقع نشان دهنده وضعیت بازار بورس می‌باشند. داشتن آگاهی و اطلاعات از آنها فرد را به شناخت دقیق بازار و ارزیابی کردن بورس می‌رساند. این ارزیابی‌ها در تصمیمات نهایی سرمایه‌گذاران تأثیرگذار خواهد بود. تحلیل رفتارهای بازار بورس با اطلاع از این شاخص‌ها امکان پذیر می‌شود. شاخص‌ها تعیین کننده روند مثبت و منفی بازار هستند و سرمایه‌گذاران را برای خرید و فروش سهام راهنمایی می‌کنند.
منبع: اول بورس
