ارز و انواع ارزها

ارز یا به اصطلاح Currency را می‌توان یک مدل و گونه ای از پول دانست که به شکل های مختلف کاغذی، سکه یا پول دیجیتالی از آن در کلیه کشورهای جهان استفاده می‌شود و از طریق آن مبادله و خرید و فروش انواع کالا، اجناس و خدمات فیزیکی و غیر فیزیکی انجام می پذیرد. در حقیقت چرخه اقتصاد هر کشور توسط ارز و واحد پولی آن کشور حرکت می‌کند. شاید شما اسم ارزهای فیات را نیز شنیده باشید که ارزهای فیات همان پول‌های کاغذی رایج کشورهای جهان میباشند. مانند دلار، ین، پوند و غیره

 

 

اسامی ارزها

در قانون مالی کشورها هر کشوری ارز خود را با نام مشخصی نام گذاری کرده است که ملاک تبادلات داخلی و خارجی هر کشور بر اساس نام ارز خود و میزان ارزش آن در مقابل ارز پایه جهانی یعنی دلار صورت می پذیرد. مثلا واحد ارز رسمی کشور انگلیس پوند، ارز رسمی کشور سوئیس فرانک، ارز رسمی کشور آمریکا دلار آمریکا، ارز رسمی کانادا دلار کانادا و ارز رسمی کشور ژاپن ین می‌باشد. البته در سال‌های اخیر نوعی دیگر از ارز در بین کشورها تحت عنوان رمز ارزها نیز رواج یافته است که بیت‌کوین و اتریوم در صدر اعتبار لیست این رمز ارزها قرار گرفته اند.جالب است بدانید این رمز ارزها به صورت جهانی بوده و کنترل آن دست شخص یا نهاد خاصی نمیباشد و بر اساس شبکه بلاکچین که یه شبکه غیرمتمرکز حرفه ای میباشد طراحی شده اند.

 

 

ارزهای اصلی

از بین 197 کشور جهان تقریبا 8 ارز زیر را می توان ارزهای اصلی و معتبر جهانی دانست و سایر ارزهای دیگر مانند روپیه، دینار، ریال و غیره نیز معتبر هستند ولی ارزش و اعتبار جهانی این 8 ارز را ندارند. این ارزها عبارتند از:

USD  دلار آمریکا    (United States Dollar)

EUR   یورو

GBP  پوند

JPY   ین ژاپن

CAD  دلار کانادا

AUD  دلار استرالیا

CHFفرانک سوئیس

NZD دلار نیوزلند

 

 

 

البته درهم امارات را نیز میتوان تقریبا جز ارزهای مهم و با ارزش دانست. و اکثر حواله های دلار در ایران هم بر اساس نرخ درهم امارات انجام می‌پذیرد. همچنین این ارزهای اصلی مخصوصا دلار آمریکا می‌توانند با سایر ارزها در بازار های مالی و فارکس تحت عنوان جفت ارزها مورد معامله قرار بگیرند و تبدیل به دیگر ارزها بشوند. یا مثلا توریست های بین المللی که می‌خواهند ار‌ز خود را مبادله کنند معمولاً این کار را در صرافی ها و یا بانک ها، بدون هیچ محدودیتی انجام می‌دهند. و اکثر فروشگاه ها و مراکز کشورها دلار آمریکا را به رسمیت شناخته و براحتی قابلیت تبادل و تبدیل به کالا و خدمات را دارد.

 

نرخ ارز

نرخ ارز عبارت است از مقداری از واحد پولی یک کشور که برای تبدیل شدن به واحد پول کشور دیگر باید پرداخت شود. به زبان ساده تر میتوان گفت به پول‌های خارجی ارز گفته می‌شود، به گفته دیگر به واحدهای پولی که در کشورهای دیگر جز کشور اصلی داد و ستد شود به صورت کلی ارز گفته می‌شود. کلیه تبادلات مهم جهان بر پایه نرخ 8 ارز اصلی صورت میگیرند. حتی رمز ارز اصلی که رتبه یک جهان را در اختیار دارد یعنی بیت کوین ارزش آن بر حسب دلار آمریکا است و این یعنی که کاهش قیمت یا افزایش قیمت دلار جهانی، تاثیر مستقیم بر قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال دارد.

 

 

تاریخچه ارز

در گذشته، هر اسکناسی که توسط دولت ها چاپ می‌شد، با پشتوانه‌ی طلای مالیاتی ذخیره‌شده در بانک بود. به همین دلیل دولت‌ها مجاز نبودند که به میزان دلخواه پول چاپ کنند؛ اما در سال 1971 آقای ریچارد نیکسون رییس جمهور وقت آمریکا، اعلام کرد که دیگر ارز کشور آمریکا، دلار، با پشتوانه طلا نیست و به اصطلاح پول بی‌پشتوانه یا ارز فیات است. در نتیجه به هر میزانی در هر زمان قابل چاپ توسط دولت است. اساسا با کمی تفکر می‌توانیم متوجه شویم که هر ارز فیاتی هر لحظه ممکن است بنا به شرایط مختلف سیاسی و اقتصادی بخش مهمی از ارزش و اعتبار خود را از دست بدهد. همانطور که یکی از به‌اصطلاح معتبرترین ارزهای جهانی، دلار، طی 100 سال گذشته بیش‌از 90 درصد ارزش خود را از دست داده‌است؛ بخش اعظم این کاهش ارزش به علت مشکلات اقتصادی و تورم سالانه کشورها بوده است.

 

 

بازار ارز

محلیست که در آن ارزهای کشورها به صورت حضوری یا غیر حضوری مبادله می‌شود. به طور کلی بازار ارز بازاری است که ارزش واحد پول دو کشور در مقابل یکدیگر تعیین شده و حتی با یکدیگر مبادله می‌شوند.

ویژگی های پول یا ارز
یک واسطه مبادلاتی‌ست.
یک معیار جهانی پذیرفته شده است.
قابل حمل است.
تاریخ انقضا و مصرف ندارد
تقسیم‌پذیرست.
قابل معاوضه و تبدیل پذیری دارد.
انواع مختلفی دارد و ثابت نیست. مانند طلا و نقره، ارزهای فیات و رمز ارزها

 

چرا نرخ ارز خیلی مهم است؟

یکی از دلایل اهمیت دار بودن نرخ ارز تاثیر و ارتباطی است که با قیمت کالاهای داخلی و خارجی دارد.

اهمیت نرخ ارز به دلیل اثری است که بر قیمت کالاهای داخلی و خارجی می‌گذارد. برای یک آمریکایی، قیمت دلاری کالاهای لندن بر مبنای روابط متقابل دو عامل تعیین می‌شود. عامل اول قیمت کالاهای لندن به پوند (پوند استرلینگ) و دوم قیمت پوند لندن بر حسب دلار می باشد. اکثر کالاهای صادراتی و وارداتی محور بر اساس نرخ دلار آمریکا قیمت گذاری می‌شوند. یعنی ابتدا توسط نرخ ارزش ارز آن کشور در مقایسه با دلار ارزشگذاری شده و سپس تبدیل به معادل دلاری آن ارز میشود.
به بیان دیگر اگر مثلا قیمت ریال ایران در مقابل دلار آمریکا کاهش بیابد ما به ازای ارسال کالاهای صادراتیمون به امریکا یا دیگر کشورهای خارجی معادل کمتری از دلار نسبت به قبل دریافت میکنیم و در عین حال بابت کالاهای وارداتیمون نیز نسبت به قبل باید دلار بیشتر پرداخت کنیم زیرا ارزش پولی ما کمتر شده و مجبوریم دلار را گرانتر بخریم و اگر ارزش ریال ایران نسبت به دلار آمریکا بالاتر برود عکس این حالت اتفاق می افتد. نا گفته نماند که خود همین بالا و پایین شدن قیمت ارزها و پایه پولی تاثیر مستقیم بر شرایط اقتصادی و تورم جامعه می گذارد.
پس نتیجه میگیریم که هنگامی که ارزش واحد پول یک کشور افزایش پیدا می‌کند، کالاهای تولید شده این کشور در کشورهای دیگر گران‌تر می‌شود. و هنگامی که ارزش واحد پول یک کشور کاهش پیدا می‌کند، کالاهای آن کشور در کشورهای خارجی ارزان‌تر می‌شود.

 

 

منبع : گروه اول بورس