دسترسی سریع
عرضه های اولیه در شرکت های سهامی عام که برای اولین بار در بازار سرمایه حضور پیدا میکنند، انجام میگیرد. سرمایه گذاران میتوانند با استفاده از این فرصت درصد مشخصی از سهام شرکتهای شامل این عرضه را خریداری کنند. در اصل این عرضه های اولیه فرصت بسیار مناسبی جهت سرمایه گذاری کردن میباشند. یک نمونه از روش ها برای سرمایه گذاری کم ریسک، خرید سهام شرکتها هنگام IPO است. وقتی یک شرکت این عرضه را انجام میدهد تعیین کننده نوپا بودن شرکت نیست، بلکه نشان میدهد شرکت تازه مجوز خرید و فروش سهام را در بازار گرفته است. فقط شرکتهای سهامی عام میتوانند در بورس به عامه سهامداران، سهام بفروشند. بنابراین عرضههای اولیه مختص به شرکتهای سهامی عام میباشند.
IPO، مخفف عرضه اولیه سهام شرکت می باشد، همچنین فرآیندی است که با انجام آن شرکت از خصوصی بودن خارج شده و عمومی میشود. در واقع با این روش شرکت سرمایهای که برای پیشرفت خود نیاز دارد را، از سرمایه گذاران تامین مینماید. از مهمترین خصوصیاتی که شرکت ها باید حتماً آن را رعایت کنند، شفافیت در تمام امور اداری و مالی شرکت است.
مزایای IPO برای شرکت ها و سرمایه گذاران
عرضهای اولیه سهام هم برای شرکت ها و هم سرمایه گذاران دارای مزایا میباشد. این مزایا عبارتند از:
مزایای عرضه اولیه برای شرکت ها:
عرضه سهام شرکتها در بورس با هدف جذب کردن سرمایه و همچنین تامین مالی انجام می شود. با وارد شدن به بورس، شرکتها باید شفافیت لازم را در صورتهای مالی و امور مختلف دیگر رعایت کنند. حضور در بورس اعتبار شرکتها را بالا میبرد و وام گرفتنو استفاده از امکانات تسهیلاتی دولت نیز برای آنها سادهتر میشود. حضور در بورس باعث افزایش معروفیت و جذب مشتری های جدید میشود، بنابراین فروش و سود شرکت هم افزایش پیدا میکند. با ورود به بورس سهامداران بزرگتر به سمت شرکت جذب می شوند و احتمال سرمایه گذاری هر چه بیشتر، در آن شرکت افزایش می یابد.
مزایای عرضه اولیه برای سرمایه گذاران:
معمولاً شرکتهایی که وارد بورس میشوند، چشم انداز رشد بالایی دارند و سرمایهگذاری در آنها سود فراوانی به همراه خواهد داشت. عرضه های اولیه معمولاً از قیمت های مناسب و جذابی برخوردار هستند. این قیمتها طوری تعیین میشوند که خریداران سهام، از خرید خود سود ببرند. بر طبق آمار مشخص شده است که در روزهای اولیه بعد از عرضه سهام، قیمت سهام بالا رفته و منجر به سود خریداران می شود.
معایب عرضه اولیه سهام برای شرکتها و سرمایهگذاران
همانطور که عرضههای اولیه مزایای زیادی برای شرکتها و سرمایهگذاران دارند، معایبی هم به همراه خواهند داشت. تعدادی از این معایب را در ادامه بیان خواهیم کرد.
معایب IPO برای شرکت ها:
با ورود به بورس و عرضه اولیه سهام شرکت ها، آنها باید دست به افشای اطلاعات مالی بزنند و در امور خود شفافیت داشته باشند. شرکتها خیلی از شفاف بودن امور راضی نیستند، چون احتمال دسترسی رقیبان به روش و اسرار کارشان را بیشتر میکند. هزینه های زیادی مثل حسابداری، بازاریابی و… به هزینههای جاری شرکت اضافه میشوند. با فروش سهام، تعداد سهامداران بیشتر شده و سهامداران جدید هم حق رأی خواهند داشت. با حق رأی، سهامداران میتوانند تصمیمات شرکت را تحت تاثیر قرار دهند. همچنین احتمال بروز دعوای نظارتی یا حقوقی هم افزایش پیدا خواهد کرد. استراتژیهای شرکتهای عمومی برای تورم ارزش سهام، امکان دارد باعث بی ثباتی شرکت شود.
معایب عرضه اولیه سهام برای سرمایهگذاران:
مهمترین محدودیتی که در زمان عرضههای اولیه سهام شرکت ها وجود دارد، میزان خرید سهام می باشد. در بعضی شرکت ها قیمت سهام خیلی زیاد است، هر چند احتمال رشد قیمت تا چند روز اول بعد از عرضه سهام وجود دارد ولی بعد از مدتی سقوط خواهد کرد. درست است که قبلاً بیان کردیم قیمت این سهام هنگام اولین عرضه مناسب هستند، ولی منظور از این جمله، مناسب بودن در مقایسه با ارزش ذاتی آن سهام است. یکی دیگر از معایب عرضه اولیهها نبود فرصت تحقیق است. اطلاعات زیادی در دسترس نیست جهت تحقیق برای خرید سهام عرضه شده، مخصوصاً سهامی که بار اول است عرضه شده اند.
آگهی عرضه اولیه سهام
معمولاً ۴۸ ساعت قبل از عرضه، آگهی عرضه اولیه سهام در بورس یا فرابورس انتشار می یابد. در این آگهی نام سهم، تاریخ روز عرضه، تعداد سهام، متعهد و مدیر عرضه، حداکثر سهام قابل خریداری توسط هر فرد حقیقی یا حقوقی، قیمت مجاز برای هر سهم و… تعیین می شوند. البته بعضی موارد مثل زمان دقیق ثبت کردن سفارش و… توسط ناظر بازار اطلاع رسانی خواهند شد. با توجه به تمام نکات بیان شده در آگهی میتوانید در سایت بورس یا فرابورس، در زمان اعلامی حاضر شده و اقدام به خرید سهام نمایید.
کلام آخر
در چند سال اخیر، عرضههای اولیه سهام به خاطر سودی که در کوتاه مدت نصیب سرمایه گذاران کردهاند، محبوب شدهاند. معمولاً خرید این سهام با سود همراه هستند، به همین خاطر خیلی از افراد بدون هیچگونه آگاهی و شناختی اقدام به اینگونه سرمایهگذاریها میکنند. درست است که معمولاً این سهام سودآور هستند ولی احتمال ضرر در درازمدت هم وجود دارد. برای خرید هرگونه سهامی باید با افراد متخصص و فعالان در آن زمینه مشورت نمایید. بدون تحلیل خاص نمیتوان اقدام به خرید سهام کرد، باید حداقل اطلاعات اولیه در این زمینه را کسب کنید و با قیمت سهام هم آشنا شوید.
منبع: اول بورس